Komornik to prawdopodobnie najbardziej znienawidzony zawód świata. Usłyszana na mieście nazwa tego zawodu, wielu z nas przyprawia o ból głowy. Nawet wśród ludzi, którzy nigdy nie mieli z nim styczności nie brakuje cierpkich słów, rzucanych za każdym razem, gdy rozmowa zbacza na temat związany z komornikiem. Dlaczego tak bardzo Polacy nie lubią tego zawodu, skoro „przyjemność” korzystania z jego usług miała jedynie marginalna część społeczeństwa?

Komornik. Jakie ma prawa i dlaczego tak bardzo się go boimy?

Komornik jest funkcjonariuszem publicznym działającym przy sądzie rejonowym. Jego obowiązki oraz prawa określa odpowiednia ustawa, a on sam składa odpowiednie ślubowanie oraz podlega zasadom etyki zawodowej. Najważniejsze, że nie może on wykraczać poza swoje uprawnienia w żadnym przypadku, ponieważ za takie wykroczenie podlega karze. Niestety czasem zdarza się, że w telewizji słyszymy o bezprawnym zajęciu sprzętu przez komornika lub dramatycznym apelu samotnej matki o pozbawieniu jej rodziny dachu nad głową przez niemającego serca komornika. Chciałbym zapoznać każdego z obowiązkami komornika, które wynikają z jego funkcji. Każdy komornik przede wszystkim powinien:

Wykonywać orzeczenia sądu w sprawach o roszczenie pieniężne i niepieniężne oraz zabezpieczać roszczenia,

Wykonywać innego rodzaju tytuły wykonawcze i egzekucyjne wydawane na podstawie odpowiednich przepisów,

Sporządzać protokoły stanu faktycznego przed wszczęciem postępowania sądowego lub jeszcze przed wdawaniem orzeczeń,

Doręczać zawiadomienia sądowe, obwieszczenia, protesty i zażalenia za potwierdzeniem odbioru i z oznaczeniem daty,

Sprawować nadzór nad dobrowolnymi publicznymi licytacjami,

Weryfikować istnienie oraz treści tytułów wykonawczych wydanych w postępowaniach elektronicznych,

Poszukiwać majątku dłużnika na zlecenie wierzyciela,

Zabezpieczać spadek oraz sporządzać inwentarz po spadkobiorcy.

Zakres pracy komornika jak widać jest dość szeroki. Dlatego kojarzenie go z odbieraniem ludziom majątku jest ogromnym umniejszeniem jego roli społecznej.

Podstawą wszystkich działań komornika musi być prawomocny wyrok sądu lub nakaz zapłaty opatrzony klauzulą wykonywalności.

Wykonując swoje obowiązki komornik zobowiązany jest do posiadania wydanego przez Krajową Radę Komorniczą identyfikatora. Identyfikator winien być opatrzony zdjęciem, imieniem oraz nazwiskiem komornika, a także pełnioną funkcją i oznaczeniem odpowiedniego sądu w ramach, którego wykonuje on swoją pracę.

Komornik, który posiada ważny tytuł wykonawczy ma prawo wejść do mieszkania, a dłużnik, którego dotyczy procedura musi go do niego wpuścić. Gdy dłużnik tego nie uczyni, komornik ma prawo wezwać policje, która użyję przymusu, aby otworzyć mieszkanie, a następnie umożliwi komornikowi jego przeszukanie. Niestety, ale częstym procederem jest wyważenie drzwi, staranowanie bramy, a nawet siłowe usunięcie osób, znajdujących się na terenie danej nieruchomości. Najczęściej egzekucja komornicza prowadzona jest z rachunku bankowego, co wyklucza konieczność dochodzenia praw w tak drastyczny, fizyczny sposób, jednak nie zawsze dłużnik posiada aktywne konto w banku. Jeśli zajmowane jest konto bankowe, komornik ma prawo zająć wynagrodzenie za pracę, emeryturę, rentę oraz inne świadczenia, a nawet całą sumę jaka zgromadzona jest na rachunku. W przypadku rzeczy materialnych komornik ma prawo do zajęcia:

Ruchomości takich jak: samochód, sprzęt RTV/AGD, biżuteria itp.

Nieruchomości, a więc domy mieszkania, garaże, działki itp.

Zajęte przed komornika rzeczy poddawane są licytacji publicznej, a uzyskane z nich środki finansowe przeznaczane na pokrycie długu , który jest przyczyna całej procedury komorniczej. Oczywiście do długu, w chwili powołania komornika, doliczane są koszty jego pracy oraz opłaty sądowe.

Egzekucji podlegają wszystkie rzeczy znajdujące się we władaniu dłużnika. To czy rzecz faktycznie należy do dłużnika ciężko stwierdzić. Komornik w takich sytuacjach jest obowiązany domniemywać, że tak jest, natomiast musi odnotować w protokole zajęcia wątpliwości, za każdym razem gdy dłużnik stwierdzi, że zajęta rzecz nie jest jego własnością.

Przepisy prawa określają też rzeczy, które nigdy nie podlegają zajęciu komorniczemu. Lista takich rzeczy jest znacznie dłuższa niż ta którą przedstawię poniżej, aczkolwiek warto pamiętać, że takowy spis istnieje i w razie bycia stroną egzekucji komorniczej, należy dokładnie sprawdzić, czy w tym przypadku komornik nie podjąć bezprawnych działań. Rzeczy, który nie może on zająć, bez względu na wysokość długu to:

Przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna, ubrania dłużnika oraz będących na jego utrzymaniu osób, a także ubrania niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu,

Zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i osób będących na jego utrzymaniu, na okres jednego miesiąca,

Jedna krowa lub dwie kozy lub trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i osób będących na jego utrzymaniu,

Narzędzia i przedmioty potrzebne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz osób będących na jego utrzymaniu oraz wszelkie surowce niezbędne do produkcji w celach zarobkowych na okres jednego tygodnia,

Pieniądze, których kwota odpowiada nie podlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty,

Przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do odprawiania praktyk religijnych, a także przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają wartość sentymentalną,

Produkty lecznicze, niezbędne dłużnikowi do prawidłowego funkcjonowania przez okres trzech miesięcy.